How tall are you?

Je kan goed zelf een vakantie in Georgië plannen en met het openbaar vervoer reizen om van stad naar stad te gaan. (met reisplanner Rome2Rio). Je kan met een van de vele aangeboden georganiseerde dagtochten naar bezienswaardigheden in de omgeving gaan. Zelf rijden zou ik niet graag doen want de Georgische rijstijl is nogal woest en er zijn onverwachte gaten in en koeien op de weg. Een dagtocht betaal je per persoon en je komt dan in een bus met toeristen uit alle windstreken. Daardoor heb ik geleerd dat je in een damestoilet een moslimvrouw met een flesje water in de hand niet hoeft te waarschuwen dat er geen toiletpapier is. Zij gebruikt die 'tissues' toch niet. Bij een dagtocht hoort ook een gids die meerdere talen als bijvoorbeeld Engels, Russisch en Georgisch spreekt. Vanuit Tbilisi gingen we met gids Vladimir over de military highway (Stepantsminda, Gudauri) naar Kazbegi in het noorden. Met als einddoel het idyllische kerkje waarvan in elke reisgids een foto staat: Ananuri. Het was er niet idyllisch maar (in Tilburgse kermistermen) keidruk. We hadden van de gids dan ook de opdracht gekregen het nummerbord van de jeep van de laatste etappe te onthouden, om die terug te vinden. De chauffeurs van die jeeps stellen er eer in om een afstand van 20 in 6 minuten af te leggen, inclusief haarspeldbochten en telefoneren tijdens het rijden. Gelet op de ontbrekende voorbumper (typisch Georgisch) bij onze jeep is onze rit boven verwachting goed afgelopen. Kortom, de dagtocht was leuk maar ook wel een tourist trap. Hoewel: het landschap rond Kazbeki (evenals de natuur bij Bojormi) zijn fenomenaal. Glooiende zachtgroene berghellingen waarlangs het zonlicht strijkt, soms bezaaid met een paarse gloed van kleine bloemetjes: prachtig. Wandelaars kunnen daar volop van genieten.

Vanuit Bojormi hebben we nog een dagtocht, nu met eigen chauffeur en één Canadese medereizigster, gemaakt naar grotwoningen in Vardzia. Bij het boeken was de vraag: "How tall are you?" (Uit hoeveel mensen bestaat de groep?) De grotten zijn in NL bekend van televisie van het programma Wie is de mol? klik hier voor locaties Wij vonden het daar heel bijzonder. Echt een beleving en een aanrader. Onderweg nog een klooster (Chitakhevi St. George's Monastery, the Green Monastery) en twee kastelen (Rabatikasteel in Akhaltsike (met een walk of fame-ster voor Charles Aznavour) en  Khertvisi fortress (Georgian: ხერთვისის ციხე)). Er was wel een taalbarrière tussen ons en de chauffeur. Daarom begrepen we niet waarom hij ons midden tussen de koeien bij een soort stalletje met 'swimming pool' erop bracht. Er kwamen twee mensen uit en er gingen twee mensen in. We vingen een glimp op van een klein bad met troebel water. "Five minutes" zeiden de mensen voor ons. Wij begrepen het niet en wilden niet. De chauffeur verbaasd.

Vandaag zat ik met dochter op een bankje in de zon in een ander toeristisch epicentrum (naast ons logeeradres): het park in Borjomi. We waren eerst met de kabelbaan naar boven gegaan waar we de exploitant van het reuzenrad wat klandizie hebben gegund en zelfs een verrekijker van hem hebben gehuurd. Daarna zijn we naar beneden gelopen en op dat bankje gaan zitten. Opeens zagen we gids Vladimir uit Tbilisi lopen. Hij had die dag een tour naar Bojormi. Na een hartelijke begroeting vroegen we hem naar het zwembad. Het is dus een zwavelbad waar je maar even in hoeft om een schone huid te krijgen. Ik geloof niet dat het een gemiste kans is dat we dat niet hebben gedaan.